X5 FAQ
 MÜZİKHANE
 O1w FAQ
 X5 FAQ

    Korg X5 FAQ ve Sequence İpuçları

    1. Korg şarkılarını nasıl dinleyeceksiniz?

    2. Diğer Korg modelleri ile uyumlu mu?

    3. Diğer Korg sitesileri nerede?.

    4. Diğer  Korg Synth'lerinden ses dönüştürmek olası mı?

    5. Windows '95 için Korg Driver nasıl install edilir?

    6. Fabrikada ayarlanmış sesleri nasıl geri çağırabiliriz?

    7. Host-Serial  kablosu nasıl bağlanır?

    8. Mod tekerleği nasıl controller olarak kullanılır?

    Sequence İpuçları

    1. Multi Mod'da Bank seçimi

    2. Multi Mod ayarlarını kaydetmek

    3. Eşzamanlı parametre ayarlarının yapılması

    4. Multi Mod'da Combination kullanımı

    5. Savannah ile Jungle Beats yapımı

    6. Midi yoluyla modları değiştirmek

    7. Sesleri SYSEX(System Exclusive Message)olarak kaydetmek

    8. Farklı formatların kullanımı ve dönüşümü

    9. Midi denetleyicilerinin kullanımı

    10. Efektleri değiştirmek

    11. Midi gecikmesinden kurtulmak

    Sorular ve Yanıtları

    Bu bölüm, Korg X5 ve onunla uyumlu bazı synth'lerle ilgili genel sorulara yanıt veremeye çalışacak.

    1. Korg Şarkıları Nasıl Çalınır?

    İlk olarak Korg X5 ile uyumlu bir bilgisayara ihtiyacınız olacak. X5D ile bütün şarkıları çalabilirsiniz ancak X5, "X5D" işaretli parçaları çalamaz. Çünkü X5D'deki bütün sesler, X5'te yok  (bakınız uyumluluk). NS5R teknik olarak bütün şarkıları çalabilir, ama uygulamada sadece X5/X5D sesleri kullanılan parçalar sorunsuz olarak dinlenebilir. 

    1. Ayarlar

    Synth'nizi Sıfırlamak

    Multi mode sayfa 23'e giderek  veya enerjiyi keserek  ya da bilgisayarınızdan "Reset All Controllers" mesajını göndererek synth'inizi sıfırlayabilirsiniz.. Eğer bunu yapmazsanız parçaları doğru olarak dinleyemezsiniz!

    Bütün Filtreleri Kapatmak

    Global mode sayfa 2D/2E, PRG:ENA, EX:ENA   v.d.

    Program Korumasını Kapatmak

    Global mode sayfa 03A

    Eğer şarkı, ses dosyaları ile birlikte gelmişse buna ihtiyacınız olacak.

    Multi mod'u devreye sokmak

    Korg'unuzun üzerindeki "Multi" düğmesine basın...

    2. Sesler

    Eğer şarkıyla birlikte System Exclusive (*.syx) dosyası da varsa , bunları bir SysEx utilitysi ile Korg'a gönderin. Bunlar X-Edit'in ya da herhangi bir utility'nin özellikli formatında değil, raw binary formatında olur. Ayrıca  program ve/veya multi mode ayarlarını, hatta bazen global mode ayarlarını da içerir. Pekçok sequencer SysEx dosyasınıı kabul eder. Eğer şarkı, cihazınızdaki hazır sesleri (preset sounds) kullanıyorsa, doğru sesleri yüklemeye dikkat etmelisiniz.

    SysEx  dosyasının nasıl gönderildiği bilmiyor musunuz? Eğer sequencer'ınız SysEx mesajları yükleme veya okuma özelliğine sahip değilse, şu adresten SysEx utility alabilirsiniz. www.shareware.com ("System Exclusive"olarak arayın). Programı bilgisayarınıza yükleyin.  *.syx dosyasını  programa yükleyin ve Korg'unuza gönderin. Çok basit! Ancak unutmayın ki yeni bir ses bank'ını  X5'e göndererek Bank A'daki sesleri silmiş olacaksınız. Elbette hazır seslerinizi (preset sounds)geriye çağırabilirsiniz, endişelenmeyin. (Global mode sayfa 05A).

    3. Şarkıyı Çalmak

    Sequencer ile midi dosyası çalabilirsiniz veya bu iş için bir midi dosya okuyucusu  kullanabilirsiniz. (Windows'ta Media Player, Amiga'da MIDIPlay gibi programlar). Bazı şarkılarda Korg parçayı çalarken herhangi bir düğmeye basarsanız sistem kilitlenebilir. Bu yüzden  iyisi mi arkanıza yaslanın ve  sadece şarkıyı dinleyin.

    2. Diğer Korg modelleri ile uyumlu mu?

    Korg X5D  , X5DR 'in  keyboard versiyonudur. Her ikisi de  X5 ve bunun rack versiyonu  05R/W ile %100 uyumludur.  D-modellerinde daha çok polyphony (32 nota yerine 64) ve daha fazla PCM- ROM sample (6 megabyte yerine 8) vardır. X5 serisinin diğer bütün özellikleri aynıdır.

    Bu demektir ki  X5 ve 05R/W ile yaptığınız bütün çalışmalar (sesler, software ve şarkılar) D-modelleri ile çalışır. Ancak ne yazık ki, X5D(R) extra sesleri dolayısıyla madalyonun arka yüzü böyle değil. Bu yüzden "X5D" olarak işaretlenmiş şarkıları seslerin haritasını ayarlamadan (remap sounds) X5 ile dinleyemezsiniz.

    Üreticisinin gururla sunduğu yeni N-series synth'ler, göreceksiniz ki ses yönünden  X5D(R)  ile mükemmel bir uyum içinde çalışıyor, sadece  NS5R extra bazı seslere ve bazı farklı özelliklere (bakınız specs), fakat işin kötü tarafı X5 sysex bilgilerini okuyamıyorlar.

    Not: 05R/W ve  X5-serisi arasında tekbir uyumsuzluk var. 05R/W,  X5-serisinin multi mod track bilgilerini içeren ikinci kısmının bilgi(data) aktarımını algılayamıyor. Buna rağmen efekt ayarlarını içeren ilk bölüm  sorunsuz çalışır.

    3. Diğer Korg siteleri nerede?

    Evvet! www.korg.com sizi Korg USA ONLINE'a bağlayacak.Henüz çok yeterli değil ama var.

    Yeni bir sitenin hazırlandığı bilgilerini aldık www.korg.co.uk , yakın zamanda devreye girecekmiş.Ama uzun zaman diliminde gereken önemi verirlerse Korg'un en büyük sitesi olabilir.

    Ürün Desteği bu adreste  product_support@korgusa.com.

    4. Diğer Korg synth'lerinden ses çevirmek olası mı?

    Evet, diğer Korg modellerinden sesleri X5 formatına çevirmek olasıdır. Öncelikle, 05R/W sesleri X5 sesleriyle mükemmel bir uyum içindedir elbette. X5D sesleri, X5 ya da  05R/W'da bulunmayan extra multi-soundları kullanabilir, yani doğrudan çevrilemez.

    Windows 3.x için yazılan bir utility 01W seslerini, X3 formatına çevirir: X3to01W.exe. Ayrıca  XEdit (Windows için)  PCG dosyalarını (X3 ve N364)  X5 formatına çevirebilir.

    NS5R, X5D'ye oranla daha fazla multisounda sahiptir, bu yüzden pek çok Program sesini  X5 formatına çevirmek olası değildir. Korg Trinity ve Prophecy yeni bir ses üreticisi kullanıyor, Bu demek ki bu synthleri satın almadan onların orijinal fabrika seslerine el atamayız.

    5. Windows 95 için Korg Driver nasıl install edilir?

     Korg PC/IF-driver for Windows 95 ( Win95'in resmi sponsoru olduğu Windows sürücüsü versiyon 1.3!).

    Not: Yeni Korg sürücüsü çalışmazsa şunu deneyin: Korgy Park's Main Page.

    Joost Nieuwenhuijse Metodu

    Control Panel'e git

    add new hardware

    Next

    No, Next

    Sound,Video and game controllers; Next

    Have disk...

    yeni sürücüyle diski tak .

    Eric Hey Metodu

    Korg MIDI sürücülerinin Windows'95 ile çalışması için aşağıdaki yolu izleyin:

    İlk olarak, şu iki dosyayı alın  "korgsmv1.386" ve "korgsmd1.drv"

    sonra bunları "c:\windows\system" e kopyalayın,

    sonra:

    C:\WINDOWS içindeki SYSTEM.INI directory'sine gir

    Under the header [drivers] add:

    device=korgsmv1.386

    Under the header [drivers] add:

    midi=korgsmd1.drv

    SYSTEM.INI dosyasında bulunan hiçbirşeyi silme.

     Windows '95 Multimedia paneline git (control panelde), "Advanced";

    Korg PC/IF MIDI Port'u seç

    "Properties", "Settings",  bir COM Port seç

    "OK", sonra  reboot, sonra  multimedia "MIDI"'ye dön

     X5DR kullanarak  "Add new instruments" ekle

    Ses kartının gereksiz FM Synth seslerini  devre dışı bırak, "multimedia"da  Korg X5DR'i  aktif hale getir, v.s.

    6. Fabrikada ayarlanmış sesleri nasıl tekrar geri çağırabiliriz?

    Korg'a yeni sesler yükleyebilirsiniz.Peki orijinal fabrika seslerini geri çağırmak isterseniz ne olacak?

    Kolay, sadece Global mod sayfa 05A'ya gidin, burada sesleri geri çağırmak için gerekli yönlendirmeyi bulacaksınız.

    Ayrıca isterseniz çok kullanışlı bir yöntem olarak tekbir  program ya da  combination yükleyebilirsiniz.Korg X5D(R), X5'e kıyasla Bank A'da bütün yeni seslere sahiptir. Ek olarak orijinal X5 sesleri de ROM 'unda bulunmaktadır. Bunları az önce söylediğimiz Global Mod'daki sayfa 05A'yı kullanarak aynı yöntemle yükleyebilirsiniz.

    05A PRESET DATA

    ALL  Pre-A  OK? "Pre-A" yı "Pre-B"ye çevirin (Factory Preset B), "Ok" seçin, Yes'e basın ve işlemden emin olduğunuzu yineleyin. Bu yöntemle orijinal 100 program ve combination'ı  X5'den ve 05R/W  in A Bank'ından yükleyebilirisiniz. Ek olarak bu işlem sonrasında, Multi mod ve bazı  Global mod ayarlarını da sıfırlamış olursunuz.

    Ayrıntılarını kullanım kılavuzlarında okuyabilirsiniz, fakat en önemli ayarları atlamayın: Global Mod sayfa 02D/02E, PRG:NUM ve EX:DIS. Bu ayarlar ile General MIDI şarkılarını çok iyi çalabilirsiniz, X5 için olanlar çalışmıyor! Bank A seslerini kullanıma açabilmek için mutlaka PRG:ENA yapmalı ve System Exclusive mesajlarını alabilmek için de mutlaka EX:ENA yapmalısınız.

    (bak  X5 şarkıları nasıl dinlenir)

    Eğer  X5D(R) seslerinizi geri çağırmak isterseniz, sadece Preset A'yı yükleyin. Bu yüklemenin synth'inizdeki bütün eski bilgileri sileceğini unutmayın, yani  yüklemeyi yapmadan önce mutlaka önemli bilgilerinizi kayıt etmelisiniz.

    7. Host-Serial  kablosu nasıl bağlanır?

    X5'in bir  host port'u vardır. Buradan, bilgisayarınızın seri portuna bağlantı yapabilirsiniz.Fakat bunun için hazırlanmış bir kablonuz olması gerek.Bu kabloyu yerel satıcınızdan edinebilirsiniz, ama bu kabloyu kendiniz yaparsanız daha ucuza malolur. Aşağıda bu kabloyu üretmek için gerekli bilgileri bulacaksınız.

    Bu kablo Mac'larla çalışmaz çünkü Mac'ların seri portları farklıdır.

    Bundan başka şuraya da göz atın: Midi hardware projects page  Hardware Web'de.

    PC için Seri Port-Host arasında kullanılan AG-001 kablosu

    İki konnektöre ihtiyacınız var: Bir Mini DIN 8-pin ve bir D-SUB 9-pin. Aşağıdaki resimde olduğu gibi bunları bağlayın. (Bu resmi ayrıca Korg X5 Kullanım kılavuzunda da bulabilirsiniz.)

     3-2, 4-5 ve 5-3 pinlerini bağlayın, ve  7 and 8 nolu pinleri kısa devre yapın..

    Konnektörlerin pin düzeni (dışardan göründüğü gibi) şöyledir: Not: Aşağıda gösterilen sistem mantıksız gibi gelse de gerçekten doğrudur.

    Mini DIN 8-pin:
    6 7 8
    3 4 5
       1 2
    D-SUB 9-pin:
      5 4 3 2 1
       9 8 7 6

    Elbette kablo yapımında bilgisizseniz, bilen bir arkadaşınıza başvurun.

    8. Mod tekerleği nasıl controller olarak kullanılır?

    Modulasyon tekerleği sese vibrato vermek için kullanılır. Fakat modulasyon tekerleği ile aynı zamanda istediğiniz herhangi bir midi controllerı da denetleyebilirsiniz. Sadece Global Mod'un  10A sayfasına gidin ve controller numarasını girin. İşin kötü tarafı midi aracılığıyla gönderilen controller bilgileri sesi düzenleyen bilgileri içermemektedir.Eğer synth'niz bu bilgileri X5'e geri gönderen bir sequencer  ile çalışırsa bir sorun olmaz (synth'nin Local: kapalı olmasına dikkat edin.)  Peki ya bunu yapmazsanız?  Eğer Sequencer ile birlikte canlı çalmazsanız ne olur?

    Bunu çözmenin en basit yolu bir midi kablosu alarak  X5'in midi çıkışını doğrudan X5'in midi girişine bağlamaktır. Ta-taa! Şimdi mod tekerleğini kullanarak parlaklık(brightness)  ya da sönümlenme zamanını (release time), ya da istediğiniz  herhangi bir controller'ı denetleyebilirsiniz. Local: off yapmayı unutmayın. Aksi taktirde çaldığınız notalar çiftlenir (doubled).

    X5D kendi olanaklarıyla kullanıldığında ve  modulasyon tekerleği  aftertouch'a ayarlandığında büyük pek çok parametre değişkenleri denetlenebilir.Bu demektir ki her program için  modulasyon tekerleği ufak tefek farklılıklar dışında , control VDF cutoff, VDF modulation intensity, pitch bend, pitch modulation gibi değişkenleri ve elbette efektleri kontrol edebilir. Bütün bunlar bir combination için de aynı şekilde geçerlidir. Aftertouch control penceresinde ve her program için değişik  pencerelerde birtakım ayarlar vardır. Global Modda,  Aftertouch eğrisini değiştirin. Böylece modulasyon tekerleği ile aftertouch mesajları uygulaması farklılaşır. Örneğin Pitchbend de yarım ton ses farklılaşması yaratırken, aynı zamanda aftertouch'ı uygulayabilirsiniz. Bu anda  aftertouch ayarları multimodda hala geçerlidir.

    Sequencing tips

    1. Multi Mod'da Bank seçimi

    2. Multi mod ayarlarını kayıt etmek

    3. Eşzamanlı olarak parametre ayarlarını yapmak

    4. Multi modda Combinasyonı kullanımı

    5. Savannah ile Jungle Beats yapımı

    6. MIDI yoluyla modları değiştirmekI

    7. Sesleri SYSEX( System Exclusive message) olarak kaydetmek

    8. Farklı formatların kullanımı ve dönüşümü

    9. MIDI denetleyicilerinin kullanımı

    10. Efektleri değiştirmek

    11. MIDI gecikmesinden kurtulmak

    X5'inizden en iyi verimi almada sorunlarınız mı var? Bu bölümdeki bilgiler  size yardımcı olabilir. Bu bölümde yeni başlayanlar için bazı temel sequence ipuçları var. Biraz daha bilgili okuyucularımız için birkaç öneri de bu bölümde yer alıyor.

    1. Multi Modda MIDI yoluyla Bank seçimi

    Program Change mesajlarıyla GM seslerinin seçimi çok kolaydır. Ancak sesleri Bank A'dan seçmek biraz daha karmaşıktır. Çünkü sesleri değiştirmeye ek olarak bank değişimi de yapmak gereklidir.

    Korg X5/X5D kullanım kılavuzu,  Appendix'in 2.sayfası (p.164):Harici MIDI sequencer kullandığınız zaman, öncelikle Bank Select Mesajını, sonra Program Change mesajını gönderin.. 

    "Bank Select Mesajı?!" nedir? İstediğiniz Bank'a rağmen doğru değerleri ayarlayan iki controller olan  0 ile 32, Bank A, GM Bank ya da  GM Davul Bank'ı seçer. Doğru değerler ne demek? Şu tabloya bakın öyleyse (ya da kullanım kılavuzu, sayfa 164).

    Bank değişim mesajları 

    Bank 

    cc 0

    cc 32

    Bank # 

    A

    0

    0

    1

    G (GM) 

    56,57 

    xx

    7169-7424

    GM Davul 

    62

    xx

    7937-8064 

    OFF

    58-61

    xx

    7425-7936

    Not: xx herhangi bir numara demek. cc 0 ve 32 , Control Change mesajı  numara 0 ve 32 anlamındadır..

    Örneğin, eğer A Bank'dan bir ses kullanmak istediğinizde, controller 0'ın değerini 0 olarak ayarlayın. Ayrıca  controller 32'yi de 0 olarak ayarlayın.Bundan sonra, ne zaman program change mesajı gönderirseniz, Bank A seslerine ulaşırsınız.

    Not: Bank Change den sonra mutlaka program change mesajı göndermelisiniz. Aksi halde hiçbirşey olmaz.

    Bazı sequencerlar  controller değişimi (controller change) yerine  bank numarası kullanır. - bu durumda doğru değerleri sadece bu tablodan bulabilirsiniz. En komiği ise  insanların hangi değerleri kullanacağı konusunda aynı fikirde olmamalarıdır. Örneğin, Bank A için  7168 ve 7295 arasındaki değerlerin kullanılması gerektiğini söylemiştim. Birtakım yerlerdeki tablolar ise bank numarası olarak 1 değerini önermektedir.... Kendi çalışmalarımda bank numarası kullanmam . Bu yüzden gerçekten neyin çalışıp neyin çalışmadığını bilmiyorum. (matematiksel olarak formulü : Bank numarası = 128*MSB + LSB).

    2. Multi Mod ayarlarını kaydetmek

    Sequencer'ınızla birşeyler yaptıktan sonra, multi modun kullanıldığı ayarları kayıt etmek çok kullanışlıdır.  System Exclusive mesajlarını bilgisayarınızda kayıt etmek için yapılacak hazırlıklar oldukça kolaydır. Sequencerinizi kullanabilir ya da bilgisayarınızda bu konuda çalışan SysEx  utility (yardımcı programı) (bak Software) kullanabilirsiniz .

    Global mod'a git, sayfa 04A, DATA DUMP. MULTI'yi seç, bilgisayarını SysEx kaydı yapabilir konuma getir, ve  OK bas?. Sys-Ex bilgi sonuçlarını diskete kaydet. Bir sonraki adımda, bilgileri Korg'a  gönderip çalışmaya-besteye başla. Hepsinden önce Global/02/EX:ENA  ayarını yapmayı unutma.

    Sequencer ile  bunları yaparken  emin olmanız gereken ilk şey SysEx mesajlarını kayıt edebilme seçeneğinin açık olmasıdır.(kolaylık sağlaması açısından bazan ihtiyaç duyulmayan özellikler kullanıma kapalıdır). Sonra Multi Mod bilgilerini kayıt edeceğin bir sequencer track'ı seç. Korg'unda Global sayfa 04A'e git,  "Multi"yi seç, sequencerda kayıda gir, ve sonra "OK?"'e bas .Kayıdı durdur. İşte şimdi parçanın içinde bütün Multi Mod ayarlarını içeren bir SysEx bilgi paketi var. Şarkı çalmaya başladığında, ayarlar otomatik olarak gönderilecektir.

    Not: SysEx bilgi aktarımı ile aynı zamanda herhangi bir nota çalınmasını tavsiye etmem.Başka bir değişle data dump işlemi çok kısa bir zamanda bilgileri gönderdiği için , işlem sırasında nota çalarsanız aktarım olmayabilir ya da çok yavaşlayabilir.

    Ayrıca şu konuyu da aklınızın bir köşesinde tutun;  05R/W te sadece efekt ayarları kayıt edilebilir, diğer multi mod ayarları kayıt edilmez. Bu demektir ki  05R/W-uyumlu bir şarkı üzerinde çalışmak isterseniz , track ayarlarını multi dump yoluyla kayıt edemezsiniz. Bunun yerine bank ve program değişikliklerini her seferinde track'lara tek tek yazmalısınız.

    3. Eşzamanlı parametre ayarlarının yapımı

    Bütün parametreler controllerlar ile her zaman kolayca ayarlanamaz.Örneğin parçanın ortalarında bir yerde reverb uzunluğunu değiştirmek isterseniz, kullanım kılavuzu üzerinde oldukça derin çalışmalar yapmak ihtiyacını hissedeceksiniz. Ya da  benim  "Savannah" (Phaser parameters) ve "Cee-HC" (Distortion Resonance)da yaptığım gibi daha kolay bir yol tutturabilirsiniz. Bu yöntem X5'in, bastığınız her düğme, ya da Value-slider'ın her hareketi gibi yaptığınız herşeyin bilgisini dışarıya göndermesi üzerine oluşturulmuştur,bu sayede sequencerinizde yaptığınız bütün girdileri (edit) kayıt edebilirsiniz.

    Boş bir sequencer track'ı seçin ve kayıt controllerlarını (record controller) ve SyxEx bilgilerini ayarlayın. Herşeyden önce Mod Change mesajına ihtiyacınız olacak çünkü aksi taktirde  synth'iniz hangi modda çalışacağınızı anlayamaz. Şimdi  X5'inizi herhangi bir Multi moda çevirebilirsiniz.Kayıt düğmesine basın ve  Multi mod konumuna geri dönün. Sonra, parça çalarken, girdi(edit) yapmayı istediğiniz multi mod sayfasına gidin. Doğru parametreleri seçin ve girdinizi istediğiniz gibi yapın.Sonra kayıdı durdurun.Şimdi parçayı çaldığınızda synth'niz otomatik olarak sizin hazırladığınız parametre ayarlarını yapar. Eğer zamanlamanız tam doğru değilse elbette track'ı yeniden hazırlamalısınız.

    Not:Parçayı çalarken hiçbirşekilde başka düğmelere dokunmayın yoksa yaptığınız eşzamanlı ayarların altını üstüne getirebilirirsiniz.Eğer yanlış bir düğmeye basarsanız  herşeyi en başından tekrarlamanız gerekecektir.

    Mod Change mesajlarıyla ilgili başka bilgiye ihtiyacınız olursa, bunlar bende zipli olarak var: X5 Mode Change SysEx Messages.

    4. Multi mod'da Combination kullanımı

     "Neden sequencer'ımda multi mod konumundayken combination seslerini seçemiyorum?" sorunuzun yanıtı aşağıdadır:

    Adından da anlaşılacağı gibi Combination sesleri, (genellikle) birkaç  program sesinin birlikte kullanılmasından oluşur. Combi sesinde kullandığınız her nota en çok 8 sesin aynı anda çalmasını sağlar. Multi mod konumunda , bir  program sadece bir track kullanır. Bir combination ise 8 track kullanabilir. Bu kötü bir durum fakat combination seslerini kullanmanızı engellemez Multi Mod'un son sayfasında(sayfa 22A)  "Copy combination to tracks 1-8/9-16" seçeneği vardır. Bu  çok track'a ihtiyacı olan combination seslerini kolaylıkla 8 track  üzerine  kolaylıkla yerleştirmenizi sağlar. Sayfa 21A da combination'da (ya da program seslerinde) kullanılan efekleri de yükleyebilirsiniz. (Duyduğum kadarıyla  05R/W bu çok kullanışlı özelliğe sahip değilmiş, ne yazık!)

    Sequencer hiçbir şekilde combination sesleri içinde hangi program seslerinin kullanıldığını anlayamaz. Elbette bunu kendiniz öğrenebilir ve  her kanal için kullanılan program seslerini  prog/bank change ile değiştirebilirsiniz. Fakat sonra tekrardan bütün ses ayarlarını , pan değerlerini, efekt değerlerini girmeli ve hepsinden önemlisi bütün combination seslerini aynı midi kanalına seçmelisiniz.Bunlar benim için  fazla angarya...

    Bu yüzden SysEx kullanmanızı öneriyorum. Önce istediğiniz combination sesini  multi moda kopyalayın, sonra Multi mod ayarlarını track'ın ilk satırına (bar) aktarın, (bak Multi Mod ayarlarını kaydetmek) ve SysEx aktarımından sonra combination sesleri için gerekli program değişikliklerini(program changes) yerleştirin. Bu yöntemle istediğiniz combi'yi almış olursunuz ayrıca  program seslerini de herzamanki gibi kullanabilirsiniz.

    Multi Mod için Combi seçmek  poponuzun ağrımasına neden olabilir, ben razı oldum...Bildiğim kadarıyla bunu yapmanın daha kolay bir yolu yoktur.. Bununla beraber değişik efektlerinden dolayı , multi modda sık rastlanmayan sesler elde edersiniz. Ben genellikle bunları kullanmam.

    Combination kullanımı konusunda Yulik Yagudin bazı yararlı ipuçları gönderdi:

    Birincisi: Combi sesleri için her 8 track'ı da kullanmanızı gerekmez. Fakat boş tracklar genellikle global midi kanalına girerler ve bazı yeni kullanıcılar onları kaybedebilir. Önerim, Combi'de kullanılan esas track numaralarını herzaman kontrol edin. Ve eğer seçtiğiniz Combi sesinde 8 tracktan daha azı kullanılmışsa, Combi sesini multi moda yükledikten sonra boş trackları ve gerekliyse bazı parametrelerin ayarlarını düzeltip ve onları tek bir midi kanalında kullanılabilir hale getirin. Her  ihtimale karşı track ve kanal ayarlamalarını  kayıt edin.

    İkincisi:X5D üzerindeki deneyimlerim gösterdi ki sequencerda kullanılan Combi sesler, genellikle bütün düzenlemenin çekirdek enerjisini taşır. Bu yüzden kullanılan diğer seslerin akustik koşullarını da  aynı havaya sokmak için combi efektlerini  multiye aktarmayı unutmayın. Combi'lerdeki efekt ayarlarını, büyük bir farklılık olmadan değiştirebilirsiniz. Bu bazı efekt kaynaklarını başka kanallarda kullanabilmeniz için o efektleri serbest bırakmanın bir yoludur.

    5. Savannah ile Jungle Beats yapımı

    Bazıları  "Savannah" adlı bestemi nasıl jungle beats haline sokabildiğimi merak ediyor. Bunun altında büyük bir sır yatmıyor. Sadece Future Music Magazininden midi file olarak bazı jungle beatleri aldım. Bunlar bir davul makinesi(drum machine) için hazırlanmışlardı . Kendi seslerimi buna göre programlamaya başladım. Çok alçak tondaki bas davul sesini yapmak kolaydı: 5 farklı trampeti çok yüksek tona ayarladım, sonra bazı  snappy hi-hatleri ve  zilleri bunların üzerine yerleştirdim. Sonra düşük tonlu bir altoyu  bas davula destek olsun  diye bunlara ekledim.

    Sonra da midi dosyasını kendi seslerimle çalmayı denedim. Çok iyi değildi, fakat sesler üzerinde biraz daha çalışınca parça hoş bir hal aldı. Bazı sesleri vuruşlar için (beat) ayarlamak zorundaydım, sonra pek çok phaser efekti ekledim ve çılgın bir kesme-biçme-kopyalama işlemi yapmaya başladım. Vuruşları tersledim, trampetleri, diğer trampetlerin ve bas davulun üzerine kopyaladım, farklı vuruşları  karıştırdım. Eğer buradan başlamak niyetindeyseniz  çok kolay ve acayip keyifli bir iş.

    Eğer benim vuruşlarımı Savannah'tan yürütmek isterseniz , deneyin ama kesinlikle aynısı olmayacaktır. JungleKit kullanımınız için ücretsizdir.Ancak  şarkıda kullandıklarım  dışında çok fazla yeni ses yoktur.

    Burada  original jungle beats from Future Music Magazine Savannah için kullandığım malzeme var.

    Bu Phaser ayarlarını  nasıl yaptım merak ediyor musunuz? Bak Eşzamanlı ayarların yapımı.

    6. Midi yoluyla modları değiştirmek

    Bazan, midi komutu ile bazı işleyişleri değiştirmeye ihtiyaç duyarsınız.SysEx ile bunu yapmak kolaydır. Bu yöntem Eşzamanlı ayarların yapımı de anlattığımızın tamamen aynısıdır. Sequencer'da kayıda girin, sonra  ön panelindeki tuşlar aracılığıyla  Korg'unuzu arzu ettiğiniz moda çevirin Kayıdı durdurun ve hazırladığınız SysEx mesajının işleyişini hayranlıkla seyredin.

    7. Sesleri SysEx (System Exclusive Mesajı) olarak kaydetmek

    Eğer bir ses editörünüz yoksa, ya da şarkılarınızı bir arkadaşınıa göndermek isterseniz, sesleri sysEx mesajı olarak kaydetmek zorundasınız. Bu çok kolay. Öncelikle , eğer sequenceriniz sysex özelliğine sahip değilse şu adresten bir tane sysex utility edinmelisiniz.www.shareware.com ( "System Exclusive" olarak arayın). Install edin. Az önce X5 şarkılarını dinlemekde anlatılan ayarları yapın . Global moda gidin , sayfa 04A DATA DUMP. Aktaracağınız şeyi seçin. Garantili olması açısından aktarımı dump ALL data ile yapın. Çünkü  PROG ile sadece program modu bilgilerini aktarırsınız, Global moddaki drumkitleri değil. SysEx utilitysinde kayıda girin, ve Korg'da Ok? basın . Birkaç saniye sonra aktarımınız gerçekleşmiş olacaktır. Bilgileri bir dosyaya kaydedin, hepsi bu kadar.

    Seslerimi kaydetmeye ihtiyaç duyduğumda genellikle program, davulseti(drumkit) ve multi mod bilgilerini tek bir dosyaya kaydederim. İhtiyacım olan bütün bilgiler (combi seslerini kaydetmek istemediğim zaman) All data aktarım biçimine oranla yarı yarıya daha az yer kaplar. Benim sysex yardımcı programım kayıttayken anlattığım gibi 3 ayrı bilginin (program/drumkit/multi)aktarımı bana yeterli olur.

    8. Farklı formatların kullanımı ve dönüşümü

    syxtomid.exe ile  .syx, .sys, and .exl formatlarını  e.g. tarafından windows media player ve  MIDI-jukebox player  ile gönderilen midi dosyalarına çevirebilirsiniz. Aksi taktirde sequencerinize yüklerken problemlere yol açar.

    Eğer Korg Editor  .x5 in X5 mod kayıt ederse, .05r ve .x5 de aynısıdır.

    Ayrıca .5rw (.xed) formatını da çevirdim  (a bunch of cryptic .bat files),

    Korg'u bir clipboard olarak kullanarak bu formatları birbirine çevirmek en kolay yoldur. Bu üç programla  Korg-PC I/F Windows driverı birbirleriyle ilişkilendir, sonra iki programı aynı zamanda başlat.

    E.g.  Xedit ile pcg-file'ı yükle, bunları  05r/w e gönder(Programs, combis, drums) ve sonra  Cubase Studio Module ile al. Korg-SoundEdit ile çalışmak daha iyi, ayrıca  Dumpster, WinJammer, PowerTracks, Cakewalk'ı, çalışılabilecek programlar arasında sayabiliriz....

    9. MIDI controllerının kullanımı

    Controllerlar, bunlar olmadan  kesinlikle sequencer kullanamazsınız.Burada Korg X5 kullanım kılavuzunun anlatmaya çalıştığı bir takım  noktaları anlayamayanlar için bazı yardımcı bilgiler var.

    Controllerlar basit MIDI mesajlarıdır, fakat bazı sabit değerleri slider ve düğmelerle değiştirilemez. MIDI controllerlar  0-127 ye kadar 128 olası değere sahiptir.

    Öncelikle, kullanım kılavuzundaki geçerli controllerları listeledim. Bana göre önemli konuları kalın olarak yazdım. Tablodan sonra bunlar hakkında ayrıntılı açıklamalar bulacaksınız

     

    Açıklamalar

    Bank Değiştirme

    Eğer parçanızda GM seslerinden başkalarını da kullanmak isterseniz, Controller 0 ve 32, muhtemelen ihtiyacınız olacak bank değiştir mesajını oluşturur. Kullanım kılavuzundaki gerekli değerler tablosuna bakın.

    Pitch Modulation

    Controller 1 vibrato için kullanılır ve genellikle bu efekti Mod Wheel ile elde edebilirsiniz. Sadece döndürün , synthiniz controller 1 mesajını gönderecektir..

    Volume

    Controller 7 track'ı daha kısık veya yüksek sesli yapmak için çok kullanışlıdır. Ana değer  100 dür, böylece daha fazla ses elde edebilmek için onu 127'ye yükseltebilirsiniz.

    Panpot

    Controller 10 speakerlar arasındaki stereo konumu denetler. 0 değerinde ses tamamen solda ; 64 de ses tam ortada ve 127 değerinde ise ses tamamen sağdadır. Ancak şunu bilin ki multi mod pan parametrelerini bu controller ile  KAPALI ya da  PRG konumuna getiremezsiniz. Bunun için farklı yöntemler uygulamalısınız. (real time edit ya da  sysex dump)

    Expression

    Controller 11 temelde controller 7 ile tamamen aynıdır., ie.  Volume ayarı yapar. Standart değeri 127 dir.(Sanırım).

    Release Zamanı, Attack Zamanı, Parlaklık

    Controller 72, 73 ve 74 bir enstrumanın sesini değiştirir. Attack Zamanı piyano gibi tuşa basınca hemen başlayan sesleri ayarlar, ya da  pad tarzı sesler gibi  gibi yavaş yavaş başlatır. Release Zamanı tuşu bırakarak çalmayı bitirdiğinizde  zaman sesin ne kadar zamanda sönümleneceğini ayarlar. Parlaklık ise tam anlamıyla şudur: düşük geçirgenli filtre ile(low pass filter) sesi daha koyu ya da daha parlak hale getirir.

    Effect 1 ve 2 Seviyeleri

    Controller 91 ve 93 temelde pek çok efekti track'a uygulamak için kullanılır. Onlar multi modun  "C ve D gönderi" parametrelerini denetler. Standart değerli controller 91 reverb'ü ; 93 ise chorus'u kontrol eder..Bütün Controller'ları sıfırla. 0 değerli controller 121 bütün denetleyicilerin değerlerini sıfırlar. Şarkının başındaki işlemler  için kullanışlıdır.

    10. Efektleri Değiştirimek

    Bazan şarkınızda standart olarak kullanılan Hall ve Chorus efektleri dışında bir başka efekt kullanmak isteyebilirsiniz. Kendini geliştirmiş bir korgcuysanız bile şarkının orta yerinde efekti değiştirme arzusu duyabilirsiniz. Peki bunu nasıl gerçekleştireceksiniz?

    En kolay yollarından biri,  SysEx multi mod bilgi aktarımını (data dump) kullanmaktır. (Global mod sayfa 04A). Bilgileri aktarıp sequencer track'ına kayıt etmek yeterlidir. Bu yolla iki mesaj alırsınız, ihtiyacınız olan kısa mesajdır. Böylece büyük yer kaplayan mesajı silebilirsiniz. (unutmayın ki  05R/W ile doğru bilgileri içeren tek bir mesaj alırsınız.) Sonra mesajı istediğiniz yere aktarın, normal olarak da parçanın başına, fakat hiçbirşey bu mesajı parçanın orta yerine yerleştirmenizi de engelleyemez.

    Bir diğer yol bu işi  eşzamanlı parametre ayarı ile yapmaktır.Sequencerde kayıda girin, sonra Korg'un ön panelinden  efektleri değiştirin. Bu aynı zamanda şarkının ortasında efekt parametrelerini değiştirmek için iyi bir yoldur.

    11. MIDI-gecikmesinden kurtulmak

    Standard MIDI taşıyıcısı genellikle  yavaştır.(eğer doğru hatırlıyorsam 31250bps , yanlışsam düzeltin), ve bundan dolayı  eğer aynı vurguda (beat) birkaç bölüm (event) birden kullanılıyorsa sequencerda farkedilir gecikmeler olmaktadır. Korg'un host arabirimi de çok hızlı değil (38400bps. Neden Korg  mühendisleri daha geniş bant elde etmek için paralel bir taşıyıcı yapmazlar acaba?)

    Yapılabilecek tek şey sıradan bir MIDI arabirim'i ve Korg host arabirimi'ni beraberce kullanmaktır. Böylece Korg'unuzla PC'niz arasında toplam 69650bps band genişliğinde bir bağlantı elde edersiniz, ancak  iki arabirim arasında midi bölümlerini eşit olarak paylaştırabilecek hazır bir program olmadığı için uygulamada  böyle bir kullanım yoktur.(Belki Windows tabanlı  MIDI katılımlarını yazacak deneyimleri olan  biri böyle bir program yazmayı dener...).Bunun yerine kanal kanal bu paylaşımı siz yapmalısınız. (ya da  sequencerinizde track-track ).

    Bunu her sequence için midi çıkış aracını (MIDI output device) teker teker sequencerin port ayarlarına yönlendirerek yapabilir; ya da  MidiMapper ile "sabitlenmiş" paylaşım uygulayabilirsiniz. Bu durumda, kendinize ait bir MidiMapper hazırlamalısınız ve  aynı olan  kanalları sıradan bir midi portuna ; kalan kanalları da  "KORG PC I/F Synth Port"una  örneğindeki gibi özelleştirmelisiniz. Sequencerinizi, MidiMapper'ı Midi çıkış aracı (MIDI output device) gibi kullanmak üzere ayarlamayı unutmayın.

    Cihazlarınızı birbirine bağlamak için özel şeyler yapmanıza ( kablo hazırlamak gibi ) gerek yok. Bütün korgcuların ne demek istediğimi anladığından eminim. Şimdi biraz ayrıntıya gireceğim:

    MIDI controller         PC              Korg synth module
    ===============         ===========     =================
    MIDI out----------------MIDI in         MIDI out
                            MIDI out--------MIDI in
                            serial port-----host interface(arabirim)
     

    Çift taşıyıcı yöntemini sadece synth modülü (05R/W) ile denedim, fakat keyboard modellerinde bu prensibin çalışacağından emin değilim. Eğer sizde varsa deneyin ve bana çalışıp çalışmadığını bildirin. (Sizin de akıl edeceğiniz gibi, PC midi girişini, Korg'un midi çıkışına ayrı bir midi controller kullanmadan bağlayabilirsiniz). Korg'dan aldığınız midi girişlerini sequencerinizi zorlamasına yol açması en azından Midi thru ayarlarında geridönüşlerin olmaması için dikkatli olun.Eğer sequenceriniz tıkanırsa ve Korg midi ışığı sürekli yanıyorsa muhtemelen bir geridönüş (loop) vardır (telaşlanmayın; bu cihazlarınıza zarar vermez). Korg'u kapatarak bu dönüşünü kesebilirsiniz. Sanırım Korg keyboardundan PC'ye Midi bilgilerini aktarırken host arabirimini kullanamazsınız, çünkü Korg  host arabirimine yapılan midi girişinden gelen bilgileri sürekli geriye yansıtır. Bunun yerine  KORG PC I/F Sürücü ayarları penceresindeki "Bağımsız Synth/Midi çıkış" ı  ("Independent Synth / MIDI Out")  kontrol ederseniz, midi çıkış ucu bağlantısını açık bırakarak  host arabiriminden gelen bilgileri kesebilirsiniz.

    Sorunlar?

    Çift taşıyıcı yöntemindeki (double-bus-method) bilinen sorunlardan biri  PC-yapısında seri portlar için sadece iki kesici olmasıdır. Yani bu demek ki sadece iki seri portu beraberce kullanabilirsiniz. Eğer Korg'un host arabirimine ek olarak bir seri mouse varsa, seri porta birbaşka  bağlantı yapamazsınız.Bu benim için gerçekten büyük bir sorun, çünkü benim seri porta bağladığım  iki cihazım daha var (modem ve HP48GX). Microsoft InPort Mouse'u kendi arabirim kartıyla kullanarak  bu problemi çözdüm. Böylece mouse, seri port IRQ'yu  artık bloke edemiyor.

    En üste geri dön.

Önceki Sayfa Sonraki Sayfa